Pazar Şehitlik Köyü'nde Şehitler Anıldı

Pazar Kaymakamlığı tarafından düzenlenen Şehitlik Köyünde Fırtına Vadisi Şehitlerini Anma Programına 2 bin kişi katıldı.

Pazar Kaymakamlığı tarafından Şehitlik köyünde Fırtına Vadisi Şehitlerini Anma Programı düzenlendi.

Törene Pazar Kaymakamı Selçuk Aslan, Çamlıhemşin Kaymakamı Aziz Gölbaşı, Pazar Cumhuriyet Başsavcısı Behçet İşlek, kurum amirleri, il genel meclisi üyeleri, siyasi partilerin ilçe başkanları, öğrenciler ve çok sayıda vatandaş katıldı.

Program. Şehitlik Köyü camiinde şehitlerin ruhlarına okunan mevlidi şerifle başladı. Katılımcıların köye intikal etmesiyle köy merkezinden şehitliğe saygı yürüyüşü yapıldı. Şehitlik alanında saygı duruşu ve İstiklal Marşı ile başlayan törende günün anlam ve önemini belirten konuşmayı Tarih Öğretmeni Ufuk Vatandaş yaptı.

Pazar Kaymakamı Selçuk Aslan ise yaptığı konuşmada, “Bugün, 1. Dünya Savaşında Doğu Karadeniz’in sahil hattında Arhavi, Fındıklı ve devamında üzerinde bulunduğumuz Fırtına Vadisi sırtlarında, Şehitlik köyümüzde peş peşe cereyan eden savunma muharebelerinde kutsal vatan topraklarını müdafaa etmek uğruna canını seve seve feda ederek şehit düşen kahraman vatan evlatlarını, ebediyete intikallerinin yıl dönümünde bir kez daha rahmet ve minnetle anarken, Şah-Fırat operasyonunda ve dün meydana gelen uçak kazasında şehit düşen askerlerimize de rahmet diliyorum.” dedi

Kaymakam Aslan sözlerini şöyle devam ettirdi: “Şanlı tarihimizin hüzünlü yapraklarından biri olarak hafızalarımızda yer almış bir yiğitlik destanı olan Sarıkamış harekatında uğradığımız mağlubiyetle Doğu Anadolu’yu savunmaktan sorumlu 3. Ordu muharebe imkanını önemli ölçüde yitirmesiyle Ruslar sahil hattında da harekata başlamışlardır. Kahramanlık ve fedakarlık dolu tüm savunma çabalarına karşın çoğunluğu gönüllü milislerden oluşup, yeterli teçhizatı bulunmayan birliklerimizin tuttuğu hatlar peş peşe çözülerek Ardahan, Artvin, Borçka, Murgul, Hopa ve Arhavi düşman eline geçmiştir. Şartların tüm olumsuzluğu karşısında gösterdiği üstün cesaret, sabır ve metanetle birliklerimiz düşmanı Arhavi batısında durdurmuşlardır. Yaklaşık 1 yıl boyunca Rus birliklerinin ilerlemesini engelleyen ordumuz asker ve teçhizat yönünden takviye imkanlarının bulunamaması ve Erzurum önlerinde ana savunma hatlarımızın yarılmasıyla boşa çıkan askerlerinden kuvvetlerini takviye eden Rus ordusu 1916 Ocak başında deniz kuvvetlerinin de verdiği topçu desteğiyle Arhavi savunma hattımızı yarmış, geri çekilen birliklerimizin Fındıklı Çağlayan vadisinde oluşturduğu savunma hattı da uzun süre direnememiştir. Tüm kayıplarına rağmen düzenli şekilde geriye çekilen birliklerimiz İlçemiz Pazar’ın bugün Şehitlik olarak adlandırdığımız Hako köyünü merkez alarak Fırtına deresinin batı hattında sırt boyunca güneyde bugün ki Çamlıhemşin ilçe merkezinden kuzeyde Hamidiye’ye kadar olan hatta yeni savunmayı tesisi etmiştir. Savunma hattımızda çoğunluğu bölgemiz insanları gönüllülerden müteşekkil 3. Ordu 37. Tümene bağlanan 8. Piyade alayı konuşlandırılmış olup birliğimizi Binbaşı Ethem Necdet Bey komuta etmekte idi. 10 Şubat 1916’dan itibaren başlayan Rus ordusu hücumları başarıyla püskürtülmüştür. Havadan gözlem uçaklarının yönlendirmesiyle denizden de desteklenen Rus saldırıları karşısında azimle savunan birliklerimizin direnci her iki tarafında büyük zayiatlarına neden olmuş, maalesef birliklerimiz yüzlerce şehit vermiştir.  Cephe saldırısı ve denizden bombardımanla hatlarımızı bozamayan Ruslar savaş gemilerimizin olmamasının verdiği fırsatla 4 Mart 1916 sabahı Pazar ilçemize büyük çaplı bir çıkarma gerçekleştirerek Pazar’ı işgal etmişlerdir. İki ateş arasında kalarak çembere alınma tehlikesi karşısında birliklerimizin önemli bir kısmı nizami olarak güneyde yayla yollarından Of’a kadar çekilmeyi başararak burada yeni bir savunma hattı teşekkül ettirmişlerdir. Rusların Çayeli ve Rize’ye yaptıkları amfibi hareketleri daha önce bir savunma hattı kurmamızı engellemiştir. Rize İlimizin Çanakkale’si, Sarıkamış’ı olarak da tanımlayabileceğimiz Şehitlik köyü ve civarında cereyan eden muharebelerde bugün yüzlerce şehit mezarının mevcudiyetini bölge halkının hamiyeti sayesinde biliyorsak da buralarda anıt ya da şehitlik yapılmaması, yeni neslin bilgisini oluşturup, dikkatini çekecek törenlerin icra edilmemesi ve o günlerde yaşananların tanıklarının bilgilerinin sağlıklı bir şekilde derlenememiş olması buralarda yapılan vatan savunmasını bilinmezliğe mahkum etmiştir. Bu bilinmezlik karanlığının yırtılması ve vatanın bu kısmında da cefalar çekilip, kahramanlıklar yaşandığının öğrenilmesi yetişmekte olan ve yetişecek nesillerimizin eğitiminde gerekli olan bilgi, duygu ve şuur açısından elzem görülmektedir. Bölgede nizami birliklerin olmaması ve kayıtların o günlerin savaş şartlarında tutulamamasına rağmen arşivlerde bulunan belgelerin daha dikkatli taranarak bölgemizde şehadete ulaşan, bugün için “meçhul şehitlerimizin”  isimlerinin tam olarak çıkarılması memlekete karşı hizmet iddiasında olan özellikle tarihçilerimiz olmak üzere hepimizin borcudur. Öncelikle bu tespitlerle birlikte mevzilerin bulunduğu bu alana daha fazla ilgi göstererek ihya etmek, adlarını anıtlaştırarak unutulmamalarını sağlamak biz torunların borcu olduğunu vurgularken; Sarıkamış’tan Yemen’e, Çanakkale’ye 100. Yılında 1. Dünya savaşının her cephesinde azim ve acıyla yazılıp, kendileriyle birlikte isimleri unutulan, hafızalarımızda destanlarıyla kalan tüm şehitlerimize rahmet diliyor, manevi huzurlarında tazimle eğiliyorum.”

Atatürk Anadolu Lisesi öğrencisi Dilek Aydoğdu tarafından okunan şiirin ardından, ilçedeki okullar arasında düzenlenen kompozisyon yarışmasında birinci olan Kız Kulesi Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Öğrencisi Hilal Yazıcı, eserini okudu.

Müzik öğretmeni Osman Şinal ve Gazi Mahallesi İmam Hatibi Hasan Ayrılmış yönetiminde Sosyal Bilgiler Öğretmeni Elif Kaplan tarafından ‘Kışlalar doldu bugün-eledim eledim’ ağıdı ile Pazar Din görevlileri korosundan Adem Türkücü ve Ahmet Kiraz tarafından “Şehitler Ölmez” adlı ezgi seslendirildi.

İlçe Müftülüğü din görevlilerince şehitlerin ruhları için okunan yirmi hatimin duası İkiztepe Mahallesi İmam Hatibi Mustafa Bölükbaş tarafından icra edildi.

İlçe Garnizon Komutanlığınca hazırlanan Hava Radar Komutanlığı tören kıtası tarafından yapılan saygı atışı ile program sona ererken yaklaşık 2 bin kişinin katıldığı programda konuklara Şehitlik Köyü muhtarlığınca kumanya ikram edildi.

Haber: Ramazan Yıldırım