Görme Engelliler İçin Sesli Daktilo Üretti

Rize'de görme engellilerin kullandığı Braille daktilosunu geliştirerek elektronik ortama taşıyan Elektronik Öğretmeni Fatih Gündüz, aslı çok büyük ve kaba olan Braille daktilosuna alternatif bir daktilo üretti. Gündüz'ün tamamen elektronik olarak ürettiği daktilonun Braille daktilosundan bir farkı daha var. O da Braille daktilosunda görme engelli öğrenci yazıyı yazdıktan sonra yazılar kağıda yazılı olarak çıkıyor ve öğretmenler tarafından kontrol ediliyor. Gündüz'ün daktilosu ise eğitimini de kendisi veriyor, ne yazdığını da kendisi söylüyor.

Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğünün hazırladığı materyal geliştirme yarışmasında birincilik ödülü alan Braille daktilosunun ülkemize maliyetine oranla çok daha ucuza mal ettiklerini dile getiren Gündüz, projenin Milli Eğitim Bakanlığı tarafından seri üretime geçirilmesini bekliyor.

Maliyeti normalde 5 bin ile 20 bin arasında değişen kağıt çıktı veren Braille daktilolarının yerine projelenen ve 300 liraya mal ettikleri daktiloyu üniversite yıllarından beri planladığını dile getiren Gündüz "Braille daktilosunun ülkemizde maliyeti çok fazla, ulaşmak biraz kısıtlı. Görme engellilerin pozitif ayrımcılık görmesi gerekirken mevcut daktiloya ulaşmak 5 bin Lira'dan başlayan maliyetler nedeniyle zorlaşıyor. Bende Braille daktilosunun nasıl kolay hale getirebilirim diye düşünürken eşim Esra Gündüz Engelliler Okulu'na atandı. Eşime sordum orada görme engelli öğrenciler gerçekten Braille daktilosu ile değil de tabletle mi yazmaya başlıyor diye? Eşim evet tabletle yazmaya başlıyorlar dedi. Nedenini sorduğumda okuma yazma rehberinde yazan nedenlerden dolayı ayrıca ulaşımından ve maliyetinden ve çocukların ince kas motor becerilerinin de az gelişmiş olmasından dolayı daktilonun tuşlarına basamamasını söyledi. Ben de bunu elektronik olarak yaparsak muhtemelen daha kolay ve maliyeti daha düşük olacaktır diye düşünerek yola çıktım. Projemizi materyal yarışmasına yetiştirdik. Maliyeti normalde 5 bin ila 20 bin TL arasında değişen Braille daktilo fiyatlarına nazaran 200-300 TL gibi bir fiyata mal ettik. Kağıt çıktı ile kontrol edilebilen mevcut daktilolardan daha işlevsel oldu. Normalde daktilodan çıkan yazıyı çocuk sürekli kontrol ediyor ve oradan yazdığının doğruluğunu anlıyor. Biz geri dönüşü sesli olarak yaptık. Sesli olarak öğrenci kendi kendine öğretmene ihtiyaç duymadan çalışabiliyor. İnce kas becerileri gelişmemiş öğrenciler bile bu tuşlara kolaylıkla basabiliyor. Maliyeti ve kullanım kolaylığı açısından projemiz geçen yıl yapılan materyal ve etkinlik yarışmasında birinci seçildi" ifadelerini kullandı.

Bakanlığın materyal ve etkinlik yarışmasına göndermeden önce öğrenciler ile birlikte daktiloyu deneme fırsatı yakaladıklarını ve öğrenciler daktilo ile çalışırken kaydettikleri video ile yarışmaya katıldıklarını söyleyen Elektronik Öğretmeni Fatih Gündüz "Braille daktilosu büyük ve hantal, eski daktilo mantığı ile yapılmış bir daktilo, kağıt çıkıyor içinden. Bu çıkan kağıdın okuma yazma öğrenmeye bir katkısı yok. Sadece öğrenci yazabilmiş mi diye bakıyor. Ben yazabiliyor mu diye bakmasını direkt hoparlörden ses olarak veriyorum. Hiç kağıda ihtiyaç olmadan öğrenci öğrenebiliyor. 10 kat daha ucuz ve ulaşılır olması en büyük artısı. Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü o yarışmada dereceye giren uygulamaların teliflerini alarak tüm Türkiye'deki görme engelli okullarına bu materyalin kullanımı alanını oluşturup seri üretim şeklinde dağıtacağını ifade etti. İnşallah bizde vatana millete hayırlı bir iş yapmışızdır. Cihazın içerisindeki mikro işlemciye 720 satırlık bir kod yazdık. Bu yazılımda tamamen eşim Esra ve bana ait. Biz derslerimizde de öğrencilerimize ufak ufak yazılım ve gömülü kod yazmayı öğretiyoruz. Bu cihaz da onlara bir örnek olacaktır" şeklinde konuştu.