Bekaroğlu'ndan Bakan Fakıbaba'ya Çaykur'la İlgili Soru Önergesi

Bekaroğlu'ndan Bakan Fakıbaba'ya Çaykur'la İlgili Soru ÖnergesiCHP İstanbul Milletvekili Prof. Dr. Mehmet Bekaroğlu, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba’nın cevaplandırmasını istediği yaş çay üreticilerinin sorunlarını içeren Çaykur ile ilgili yazılı soru önergesi verdi.

CHP’nin Rize kökenli İstanbul Milletvekili Prof. Dr. Mehmet Bekaroğlu, yaş çay sezonu devam ederken çay üreticisinin mağduriyetine yol açan Çaykur’un kontenjan uygulamasıyla ilgili yazılı soru önergesi verdi.

Bakan Ahmet Eşref Fakıbaba’nın cevaplandırmasını istediği soru önergesinde Bekaroğlu şunları kaydetti: ÇAYKUR Genel Müdürü, 1 inci sürgün dönemi bitişinde, "ÇAYKUR'un düzenleyici görevi var ve biz bunu yapıyoruz. İlk sürgünde 400 kilo olan üretici kotasını 500 kiloya çıkardık. Bu ÇAYKUR tarihinin en yüksek kotasıdır. Çayın tamamını almayı taahhüt ediyoruz. Özel sektör vatandaşı üzmesin. Çayın tamamını bize satmak gibi bir imkân var. Bunun için 5 haftalık bir alım süresi olacak. Vatandaş acele etmezse çayını rahatlıkla verebilir. Bu şekilde hareket ederse de üzülmez. Özel sektörün de çaya ihtiyacı var. Onlar da en az taban fiyat kadar fiyat verebilir. Hatta daha üzerine bile çıkabilirler. Vatandaşı korumak için çalışıyoruz. Bu kota artırımı da bunun bir göstergesidir. Bu piyasayı düzenlemek için bu silahlarımızı kullanıyoruz. Başka argümanlarda var ve ihtiyaç olursa onları da kullanmaktan tereddüt etmeyiz." açıklamasını yapmıştır.

Ne var ki ÇAYKUR, ikinci sürgün döneminin başlarında yaş çayı sorunsuz almış, ancak sonrasında günlük 15 kiloya kadar düşen kontenjan ve randevulu alım sistemini devreye sokması müstahsillerin mağdur olmasına yol açmıştır. Randevu gününde alım yerinin dolu olması, bazı alım yerlerinde çayların başka fabrikalara nakledilmek üzere depolanması gibi nedenlerden müstahsiller, alım yerlerinde biriken çayları zamanında alınmadığı için randevu günü dahi olsa çaylarını ÇAYKUR’a verememektedir. Özel sektör de bu ortamda ilk günler 2,20 TL’den peşin çay alımı yaparken, ÇAYKUR’un alım politikaları nedeniyle bir anda fiyatları 1,75 TL’ye kadar düşürmüştür. Çok açık ki ÇAYKUR’un müstahsili koruma iddiası ile bu uygulamalar birbiriyle çelişmektedir. Bu uygulamalar ile müstahsil yine fırsatçıların insafına terk edilmiş olmaktadır.

Bu bağlamda;

1- ÇAYKUR’un günlük toplam yaş çay işleme kapasitesi nedir? ÇAYKUR ikinci sürgün döneminde günlük ne kadar yaş çay alımı yapmıştır? Bunu gün gün bildirmeniz mümkün müdür?

2- Randevulu çay alımı, kota ve kontenjan uygulamaları devreye sokulurken, fabrikaların ve alım yerlerinin kapasiteleri dikkate alınmakta mıdır?

3- ÇAYKUR’un üreticilere aynı gün içinde farklı kontenjanlar uygulanacağına dair birkaç mesaj göndererek günlük çay satma kontenjanını düşürdüğü iddia edilmektedir. Bu iddialar doğru mudur? Kontenjan uygulaması hangi kriterlere göre belirlenmektedir?

4- ÇAYKUR Genel Müdürü kotanın 500 kiloya kadar çıkarılmasının müstahsili koruma adına yapılan bir ilk olduğunu övünerek anlatmıştır. Peki, bu uygulama kota ile verilenin kontenjan ile geri alınması anlamına gelmiyor mu?

5- ÇAYKUR Genel Müdürü “piyasayı düzenlemek için başka silahlarımız da var. İhtiyaç olursa onları da kullanmakta tereddüt etmeyiz” açıklamasını yapmıştır. ÇAYKUR’un elinde piyasayı düzenlemek için hangi silahlar vardır? Fırsatçı firmalar ÇAYKUR’un kontenjan uygulaması ile yaş çay alım fiyatlarını 1.75 TL’ye kadar düşürmüşlerdir. Bu durumda ÇAYKUR’un kullandığı “kontenjan silahı” müstahsile doğrultulmuş olmuyor mu? ÇAYKUR sözü edilen silahları ne zaman müstahsilin lehine kullanacaktır?

6- ÇAYKUR uyguladığı alım politikalarıyla müstahsili mağdur ederek, düzenleyici görevini ihmal etmemiş midir?