Atmaca böyle takip edilecek

Kuzey Doğa Derneği Bilim Koordinatörü Emrah Çoban, 2008 yılından beri Doğu Anadolu Bölgesi'nde doğanın korunmasına yönelik bilimsel çalışmalar yürüttüklerini belirtti.   Yürüttükleri projeler kapsamında önceki yıllarda Kars'ta, Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü'yle yaptıkları ortak çalışmada boz ayılar, kurtlar, vaşak ve akbabalara çip taktıklarını anlatan Çoban, son olarak Artvin'in Arhavi ilçesine bağlı Güngören köyünde yaşayan Muammer Alın'ın "Kara" adlı atmacasını, uydu vericisi çip takarak doğaya saldıklarını dile getirdi.   Türkiye'de ilk defa bir atmacaya, dünyanın en küçük vericisi olan 5 gram ağırlığında uydu vericisi takarak doğaya saldıklarını ifade eden Çoban, "Amacımız, atmacaların hangi göç yollarını kullandıklarını ve göç sürecinde başarılı olup olamadıkları hakkında bilgi sağlamaktır. Bu çalışma Türkiye'de ilk defa uygulandı. Uygu vericisi taktığımız atmaca dişi olup bir yaşındadır" diye konuştu.   Çoban, doğaya saldıktan 3 gün sonra atmacadan gelecek verileri beklemeye başladıklarını anlatarak, çipin her 6 saatte bir koordinat vereceğini ve üç günde bir özel haberleşme uydusu üzerinden sisteme veri aktarılacağını kaydetti.  "Atmacayı adım adım takip edeceğiz"  Kendilerinin de bu güncellenen verilerden atmacayı adım adım takip edeceklerini dile getiren Çoban, şöyle konuştu:    "Elde edeceğimiz verilerle atmacanın hangi ülkeye doğru göç edeceğini göreceğiz. Belki bu bölgede kalacak, belki İç Anadolu Bölgesi'ne gidecek. Tahminimiz Afrika ülkelerine göç edeceği yönünde. Projenin amacı da bu soruya cevap bulabilmektir. Geri göç başladığı zaman atmacayı, doğaya saldığımız bölgede heyecanla bekleyeceğiz."   Çoban, uydu vericisinin üzerinde GPRS modülü, haberleşme sistemi ve pil bulunduğunu belirterek, güneş enerjisiyle çalışan pilin her gün kendini şarj ettiğini söyledi.   Çoban, özellikle Artvin ve Rize'de atmaca merakının oldukça yoğun olduğuna dikkati çekerek, "Atmaca meraklılarının, bir atmaca havada süzülürken yaşadıkları heyecan gözlerinden okunuyor. Atmacacılar, doğaya saldıkları atmacaların kış mevsimini nerelerde geçirdiklerini soruyordu. Bu çip sayesinde bütün bu sorunların cevabını da bulmuş olacağız. Bölge halkının, eskiye dayanan bilgi birikimlerini bizlerle paylaşması da işimizi kolaylaştırıyor" ifadesini kullandı.  "Atmaca, Karadeniz insanının yaşam tarzıdır"  Çip takılan "Kara" adlı atmacanın sahibi Muammer Alın ise Türkiye'de ilk kez kendi atmacasına çip takılmasından duyduğu memnuniyeti dile getirerek, "Bakalım atmacam hangi göç yolunu takip ederek, hangi ülkede kış mevsimini geçirecek. Çip sayesinde bunu da görmüş olacağız. Atmacamın yaşayıp yaşamadığını bileceğiz" dedi.   Atmaca merakının, 7 yaşındayken babasıyla atmaca yakalamaya gittiğinde başladığını anlatan Alın, babasının atmaca yakalama mevsiminde kendisini dağlara götürdüğünü belirtti.  "Yakaladığımız atmacaları, tekrar doğaya salıyoruz"  Alın, kurdukları düzeneklerle saatlerce atmaca yakalamayı beklediklerini dile getirerek, "45 yıldır atmaca merakım ve sevgim var. Atmaca, Karadeniz insanının yaşam tarzıdır. Atmaca, bizim için çok değerlidir. Atmacaya bir kuş türü olarak bakmayız. Bizim için çok özel bir hayvandır" diye konuştu.   Türkiye'de atmaca avının "katliam" gibi algılandığına vurgu yapan Alın, bunun böyle olmadığını yakaladıkları atmacalara halka takıp bir süre besledikten sonra tekrar doğaya saldıklarını kaydetti.