Karadenizlilerden Ayılara Karşı Yeni Yöntem
Artvin'de çiftçiler, ayıları, bahçe ve arı kovanlarından uzak tutmak için çeşitli yöntemler deniyor.
Kışın zor koşullarında, toprağın karla örtülü olması sebebiyle yiyecek bulmakta zorluk çeken ayılar, yerleşim yerlerine inerek özellikle ekili alanlar ile arılı kovanlara zarar veriyor.
Kara Avcılığı Kanunu uyarınca sınırlı sayıda avlanabilen ve avı izne tabi olan ayılardan yakınan üreticiler, çeşitli yöntemler geliştirerek ürün ve arılarını korumaya çalışıyor.
Kimi üreticiler, arı kovanlarını ayıların ulaşamayacağı yükseklikteki alanlara ya da ağaç tepelerine yerleştirirken kimileri ise bahçelerine kurdukları ışık ve ses sistemleriyle ayıları korkutarak kaçırma yoluna gidiyor.
Bunun yanında çeşitli kurumlar da üreticilerin mağduriyetini gidermek, aynı zamanda yaban hayatını korumak için çalışmalar yürütüyor.
Orman Bölge Müdürlüğü, Ardanuç ve Şavşat ilçelerinde kurduğu 125 dönümlük sahada özel olarak yetiştirilen yabani meyve fidanlarını, yüksek kesimlerdeki ormanlara dikerek yaban hayvanlarının besin ihtiyacını karşılayıp yerleşim birimlerine inmelerini önlemeye çalışıyor.
Bunun yanında kurumlar, üreticiyi korumaya yönelik de projeler geliştiriyor. Doğa Koruma ve Milli Parklar Artvin Şube Müdürlüğü 2013'te 15, Orman Bölge Müdürlüğü 2014-2016'da 243, Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü ise bu yıl 300 üreticiye güneş enerjisiyle çalışan elektroşoklu çit sistemi dağıttı.
Artvin Orman Bölge Müdürü Selim Gurbetoğlu, Artvin’in yaban hayatı bakımından zengin bir il olduğunu söyledi.
Yaban hayvanlarının zaman zaman köylerde yaşayan vatandaşların ekili, dikili tarım arazilerine ve arılı kovanlarına zarar verdiğini belirten Gurbetoğlu, müdürlük olarak yaban hayvanı zararlarının azaltılması amacıyla son 3 yılda 30 köyde güneş enerjisiyle çalışan toplam 243 elektroşoklu çit sistemi dağıttıklarını ifade etti.
Gurbetoğlu, ayıların besin ihtiyacını karşılayıp yerleşim birimlerine inmelerini önlemek amacıyla özel olarak yabani meyve fidanlıkları oluşturulduğuna da işaret ederek 2014-2016 döneminde yabani hayvanlar için elma, armut, hurma, kiraz, alıç, kızılcık, ahlat, üvez gibi meyve ağaçlarından toplam 359 bin 460 fidan üreterek toprakla buluşturduklarını dile getirdi.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Dursun Okur ise ayı ve domuz gibi yabani hayvanların bölgede yoğun bulunduğuna dikkati çekerek insanların yakacak odun ihtiyacını gidermek için ağaçları gelişigüzel kesmesi, yüksek kesimlerde yoğun kar yağışının etkili olması gibi sebeplerle aç kalan hayvanların çiftçilerin mahsullerine saldırdığını, istenmeyecek türden yaralanma hatta ölümlere neden olduklarını anlattı.
Yabani hayvan saldırılarından en fazla zararı arıcıların gördüğünü vurgulayan Okur, müdürlük olarak Arıcılığı Geliştirme Projesi kapsamında 300 arıcıya güneş enerjili elektroşoklu çit dağıtımı yaptıklarını aktardı.
Öte yandan, Doğa Koruma ve Milli Parklar Artvin Şube Müdürlüğünce de 2013 yılında 15 aileye ücretsiz elektroşoklu çit sistemi dağıtıldı.
Borçka ilçesine bağlı Camili bölgesindeki 6 köyün sakinleri, özellikle arı kovanlarına zarar veren ayılara karşı daha fazla aileye elektroşok çit sistemi dağıtılmasını istiyor.
Efeler köyü muhtarı Cavit Kahya, özellikle kış aylarında aç kalan ayıların yerleşim yerlerine inerek ekili, dikili tarım arazilerine zarar verdiğini ve köylüler için tehdit oluşturduğunu söyledi.
Camili bölgesindeki 6 köyün en büyük gelir kaynağının arıcılık olduğunu aktaran Kahya, şöyle devam etti:
"Ayılar son dönemde özellikle arılarımıza zarar vermeye başladı. Camili Havzası'ndaki 6 köyümüzde yaklaşık 50 arılı kovanı ayı parçaladı. Özellikle gece evlerimizin önündeki bahçelere kadar gelen ayılar, arı kovanlarını yiyor. Camili bölgemizdeki balın kaliteli olduğunu ayılar da anladı. Ayılar hemen hemen her gece davetsiz misafir olarak bahçelerimize kadar gelip arı kovanlarını yiyor."
Hava şartlarının elverişsiz olması sebebiyle son iki yıldır istedikleri bal üretimini gerçekleştiremediklerini ifade eden Kahya, "Önceki yıllarda yılda 500 kilo bal üretiyordum. Bu yıl sadece 100 kilogram bal aldım. Bunun da çoğunu ayılar yedi. Geçimimizi arıcılıkla sağlıyoruz. Biri üniversitede iki öğrencim var. Arıcılıktan kazandığım parayla çocuklarımın eğitimine yardımcı oluyorum." dedi.
Kahya, Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğünce 50 haneli köylerinde 5 haneye elektroşoklu çit sistemi dağıtıldığını belirterek bu sayının yeterli olmadığını, köyde tarım ve hayvancılıkla uğraşan bütün ailelere çit dağıtılmasını istediklerini dile getirdi.
Ayıların, Kara Avcılığı Kanunu ile koruma altındaki yaban hayvanları listesine dahil edilmesi sonucu köylerinde ayı popülasyonunun arttığını savunan Kahya, şunları kaydetti:
"Biz de yaban hayatına saygı duyuyoruz. Onların da yaşama hakkı var. Doğal dengenin sağlanmasında büyük rolleri var ancak zaman zaman ayılar ekili ve dikili alanlara, arılarımıza zarar veriyor. Maalesef ayılar yasalarla korunuyor, bizler ise mağdur oluyoruz. Kendimizce bazı yöntemlerle ayılardan korunmaya çalışıyoruz ama başarılı olamıyoruz. Bu konuda devletimizin ilgili kurumlarından yardım bekliyoruz."
Elektroşoklu çitin sisteminde bulunan ve güneş enerjisiyle çalışan akü, çitlere çok hafif dozda elektrik veriyor. Yaban hayvanlarına hiçbir şekilde zarar vermeyen elektroşoklu çitler, hayvanın ürkerek kaçmasını amaçlıyor.
A.N