Hamsi bolluğu, Palamut yokluğu!
Hamsi avında bu sezon son 5-6 yılın en bereketli sezonu yaşanırken, palamut yok denecek kadar az avlandı.
Trabzon Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. İlhan Aydın, hamsi avında bugünlerde geçen yılın rakamlarına ulaşıldığını ifade ederek hamsinin en lezzetli dönemini yaşadığını söyledi.
Bugünlerde yoğun hamsi avı yaşandığına dikkat çeken Müdür Aydın, “Hamsi Eylül 15 itibariyle küçük sürüler halinde avlandı. Ekim ayı ortaları itibariyle yoğun bir avcılık oldu. Özellikle Sinop civarında başladı Trabzon-Rize açıklarında devam etti. Havaların yavaş yavaş soğumasıyla birlikte hamsi kıyıya doğru geldi. Artık bu bölgede avlanıyor. Sadece Doğu Karadeniz Bölgesi'nde büyük tekneler değil, Batı Karadeniz, Marmara’daki yaklaşık 200 civarında tekne avcılığı sürdürüyor. Gerek taze tüketimi için gerekse sanayi üretimi için yoğun bir avcılık yapılmakta. Özellikle bu günlerde hamside geçen yılın rakamlarına ulaştığımızı düşünüyoruz. Tahminlerimiz o yönde. Sezonun bir müddet daha böyle süreceğini düşünüyoruz. Hamsi şu anda lezzetli durumda. Bizim gözlemlerimizde çok verimli bir yıl geçiyor. Özellikle boy itibariyle 9 santimin üzerinde bir avcılık söz konusu. Popilasyon da zaten bu şekilde. Oldukça iyi bir sezon geçiriyoruz diyebilirim” dedi.
Hamside son 5-6 yılın en verimli sezonu yaşandığını kaydeden Müdür Aydın, “Son 5-6 yılın en iyi yılını yaşıyoruz. Ekosistem bize böyle bir ışık verdi. Yazın yaptığımız saha çalışmasında Karadeniz’in bu sezon bol hamsi vereceği işaretini bize göstermişti. Çok fazla hamsi yumurtası vardı. Sürüler dağınık şekilde ve bolca vardı. Bu işaret bize bu yılın verimli geçeceğini ifade ediyordu. Türkiye olarak hamsinin çoğunu biz avlıyoruz. Av gücümüz buna müsait. Ukrayna, Romanya ve Bulgaristan’da fazla avcılık yok. Dolayısıyla hamsinin yönetimiyle ilgili bizim ön planda olmamız gerekiyor. Bununla ilgili Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı çok ciddi destekler sağladı ve projeler üretti. Bu projenin devamını sağlamak üzere bakanlığımız bize görev verdi. Bu görevi yerine getiriyoruz. Hamsiyi sürekli izleyeceğiz. Alt yapıyı oluşturduk. Avcılık verilerini takip ederek hem ülke ekonomisine nasıl kaynak sağlarız hem de ekolojik anlamda sürdürülebilir kaynağımızı nasıl muhafaza edebiliriz bunun çalışmasını yapıyoruz” ifadelerini kullandı.
PALAMUTTA EN BÜYÜK PAY TÜRKİYE’NİN
Ege Denizi ve Karadeniz’e kıyısı olan ülkeler arasında palamut avında en fazla payı Türkiye’nin aldığını ifade eden Müdür Aydın, “Denizler arası göç etme özelliğine sahip olan palamut, avının büyük bölümünü su sıcaklığı ve besin miktarına bağlı olarak Eylül-Kasım ayları arasında Karadeniz de vermektedir. Ege Denizi ve Karadeniz’e kıyı ülkelere baktığımızda palamuttan en büyük payı Türkiye almaktadır. Karadeniz’e komşu ülkelerin avcılık istatistikleri hemen hemen sıfıra yakındır. Yunanistan ise Ege Denizi ve İyon Denizi'nden maksimum 3-5 bin ton palamut avcılığı yapmaktadır. Ülkemizin palamut av miktarı ise yıllara göre değişim göstermekle birlikte 70 bin tonlara kadar çıkabilmektedir. Palamudun 1928 den günümüze kadar yakalanma istatistiklerine bakıldığında her 7-8 senede pik noktaya ulaştığı sonra tekrar düşüş ve yükselme eğiliminde olduğu görülmektedir. Bu döngünün uzun süreli olarak izlenmesinden görülebilmektedir” diye konuştu.
Enstitü olarak 2005 yılından beri palamudun biyolojik özelliklerinin belirlenmesi ve avcılık çabasının ortaya koyulabilmesi için çalışmalar yapıldığını belirten Müdür Aydın, “Ülkemiz karasularından elde edilen palamudun yaklaşık yüzde 85’lik bir kısmı gırgır ağları ile geriye kalan kısmı ise uzatma ağları ve dalyanlar ile yakalanmaktadır. Denizler arası göç yaptığından bu tür çalışmalar uluslararası düzeyde yapılmalıdır. Enstitümüz 2005 yılından beri palamudun biyolojik özelliklerinin belirlenmesi ve avcılık çabasının ortaya koyulabilmesi için çalışmalar yapmaktadır. Bu çalışmalarda balığın büyüme özelliklerinden mide muhteviyatına, avlanma yeri ve zamanından av verimine kadar birçok parametre toplanmakta ve rapor halinde GTHB’na düzenli olarak sunulmaktadır. Palamutta yasal avlanma boyu 25 cm’dir” şeklinde konuştu.
Öte yandan 2013 yılında 35-40 bin ton, 2014 yılında 10-15 bin ton civarında palamut avı gerçekleşirken, bu sezon bu rakam ancak 2 bin 500 ton civarında olduğu kaydedildi.