Çalışmayan kadına emeklilik
Bir işte çalışmayan ev kadınlarına 5510 sayılı yasa ile sigortalı olma şartı getirildi. Ev işleriyle uğraşan 12 milyon kadın var
Kanuna göre; belli şartları sağlayan ev kadınları daha düşük primlerle isteğe bağlı sigorta yaptırarak emeklilik hakkı elde edebiliyor. Diğer bir deyişle başkasının yanında çalışmayan kadınlar için emeklilik mümkün. Peki nasıl? İşte detayları...
1 - Ev kadını sigortası için aranan şartlar neler?
Ev kadınlarının isteğe bağlı sigortalı olabilmeleri için havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı, kilim, dokuma mamulleri, örgü, dantel, nakış işleri ve turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma çiçek, ip ve urgan gibi eşyaları evde kendi imkanlarıyla çalışıp üreterek satışını yapmaları gerekiyor. Ayrıca 18 yaşını doldurmak ve bir işyerinde çalışmamak şart.
2 - Ticari ve tarımsal faaliyette bulunanlar sigortalı olabilir mi?
Hayır. Ticari, tarımsal ya da mesleki faaliyetlerinden dolayı Gelir Vergisi’ne tabi olunmamalı.
3 - Başvuru nasıl yapılır?
Önce, vergi dairesinden Gelir Vergisi mükellefi olunmadığına dair yazı alınacak. Ardından ‘İsteğe Bağlı Sigorta Giriş Bildirgesi’ doldurulacak. Bir de kimlik fotokopisi gerekiyor.
4 - Sigorta hangi tarihten itibaren başlıyor?
İsteğe bağlı sigortalılık talep tarihini takip eden günden itibaren başlatılır.
5 - Ödenecek prim nasıl hesaplanıyor?
Vergiden muaf olarak evde el işi yapan kadınlar, kendileri tarafından belirlenecek kazancın yüzde 32’si oranında prim ödeyecek.
6 - Ne kadar ödeme yapılacak?
Primin yüzde 20’si malullük, yaşlılık (emeklilik) ve ölüm sigortası, yüzde 12’si ise Genel Sağlık Sigortası priminden oluşuyor. 1 Ocak ile 31 Aralık tarihleri arasında yatırılacak en düşük prim tutarı ‘455 lira’ olarak belirlendi.
7 - Sağlık hizmeti alabilir mi?
İsteğe bağlı sigortalı, ödediği primlerin karşılığı olarak sağlık hizmetlerinden yararlanır. İsteğe bağlı sigortalı, 5 yıl prim ödemiş ise geride kalanlara ölüm aylığı da bağlanır.
8 - Kadınlar bu primi yatırınca hangi sigorta grubuna dahil olacak?
Bu kapsamda yatırılan primler Bağkur kapsamında değerlendiriliyor. Normalde esnaf Bağkur için ayda 613 lira öderken, ev kadınları 158 lira daha az prim ödeyerek Bağkurlu olabiliyor.
9 - Ne zaman emekli olunur?
Bağkur kapsamında olan kadın sigortalılar 9000 gün prim ödemek zorunda. Ayrıca emeklilik için 58 yaşını doldurmak gerekiyor. Öte yandan emekli olmadan önceki son 3.5 yılda bir işyerinde işçi olarak çalışma imkanı bulan kadınlar 9000 gün değil de 7200 gün üzerinden emekli olabilir.
10 - Daha az primle emeklilik mümkün mü?
Evet. Bugün isteğe bağlı olarak prim ödemeye başlayan kadınlar 5400 gün prim ve 61 yaş şartlarıyla yaş haddinden emekli olabiliyor.