200 Milyon Doları ve Çayı Kurtarmak İçin Denemeye Değmez mi?
Kuru çaydan yılda yaklaşık 11 Milyon Dolarlık bir ihracat gerçekleştiren Türkiye'nin yaş çayda yılda 200 Milyon Dolar Gürcü işçilere ödemesinin önüne geçilemez mi?
Yaş çay sezonunda çay toplamak, fabrikalarda çalışmak ve alımyerlerinde kamyon doldurmak için bölgeye gelen 50 bin dolayındaki Gürcü işçilere yılda ödenen 200 Milyon Doların ve Gürcü işçilerin gelişigüzel çay toplamaları nedeniyle çayın kalitesinin bozulmasının önüne "Çay Toplama Kursları" açılarak geçilemez mi?
Mayıs ve Ekim ayları arasında 3 kez hasadı yapılan yaş çayda çay toplama işçisi bulmada yaşanan sıkıntı nedeniyle üreticiler bölgeye akın akın gelen Gürcü işçilere yöneliyor. Günlük yevmiye olarak 170 ile 200 TL arasında değişen ücretler talep eden Gürcü işçiler ayrıca genelde 3 öğün de yemeğini üreticiden karşılıyor. Çay toplayan Gürcü işçilere ise yılda 100 Milyon TL bir ücret ödenirken, ayrıca geçmiş yıllarda yoğun talep olduğundan araya hatırlı kişileri koyarak işe girilen özel sektör çay fabrikaları da yerli işçi bulma sıkıntısı yaşadığından işçi bulma sorununu Gürcü işçi çalıştırarak gidermeye çalışıyor. Çay alım yerinde kamyon doldurma ile özel sektör fabrikalarında çalışan Gürcü işçilere de yılda yaklaşık 100 Milyon Dolar ödeniyor ve bir yılda Gürcü işçiler yaş çaydan kazandıkları 200 Milyon Doları ceplerine koyarak bölge ve ülke ekonomisine büyük bir darbe vurarak Gürcistan’ın yolunu tutuyor.
Çay üretiminde Dünyada 5. sırada yer alan Türkiye ise ülke olarak ÇAYKUR ve özel sektör bazında yıllık 3000 ton dolayında kuru çay ihraç ederken, çay ihracatından kazandığının kat be kat fazlasını Gürcü işçilere ödüyor. İhracattan yıllık yaklaşık 11 Milyon Dolar gelir elde eden Türkiye, bölgede çalışan Gürcü işçilere ise toplamda 200 Milyon Dolarlık bir ödeme gerçekleştiriyor. Hal böyle iken yetkililerin çay politikasına önem vermeleri ve ivedilikle Gürcistan’a kayan yıllık 200 Milyon Doların önüne geçilmesi gerektiği aşikar bir şekilde gözüküyor.
Rize’de İŞKUR’un TYP kapsamında alımını gerçekleştirdiği geçici işçi alımlarında binlerce kişinin kendi çayını toplamak yerine TYP’yi tercih etmesi ve günlük yaklaşık 70 TL kazandığı TYP’ye rağmen 170-200 TL arasında bir ücreti Gürcü işçiye ödediği göz önüne alındığında yaş çayı toplamak için üniversitelilerle Rize ve çay üretimi yapılan illerde yaşayan bu illerin nüfusuna kayıtlı olmayan kişilerin çay toplamada değerlendirilebilmesi sağlanabilir. Bunun için çay toplama kursu açılarak alınacak ön kayıtlarla üniversitelilerle Rize dışından ilimize gelerek ilimizde yaşayan işsiz ve çay toplamasını bilmeyen kişilerin bu kurs vasıtasıyla çay toplamayı öğrenmesi sağlanarak çay toplama işlemlerinde üreticilerin bu kişilerden faydalanması sağlanabilir. Kursa ilgi fazla olursa da bu kurslar ilçe ve çay üretimi yapılan Artvin, Trabzon ve Giresun illerinde de faaliyete sokulabilir.
Gürcü işçilerin gelişigüzel çay toplamaları nedeniyle kalitesiz çayın önüne de geçilmesi amacıyla ÇAYKUR ve Orman ve Tarım İl Müdürlüğü ile Ticaret Bakanlığı İl Müdürlüğü yetkilileri bir araya gelerek bu konuda bir çalışma başlatabilir. Bu çalışmayla birlikte kurs için alınacak ön kayıtların arzu edilen seviyede olması halinde çay bahçesi kiralanarak burada 4-5 günlük kurslar halinde kursiyerlere çay toplaması öğretilebilir ve çay toplama işinde yılda 100 Milyon Dolar ülkemizde kalır, çayın kalitesi de arzu edilen seviyeye yükselir.
Sayın yetkililer ne dersiniz böyle bir çalışma yapmak ve kurs için ön talep almak denemeye değmez mi?