ALES'te köklü değişiklikler: Geçerlilik süresi arttırıldı

Yükseköğretim Kurulu (YÖK), Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitime Giriş Sınavı'nın (ALES) test ve soru sayılarının azaltıldığını, süresinin kısaltıldığını ve geçerlilik süresinin 3 yıldan 5 yıla çıkarıldığını bildirdi.

YÖK'ten yapılan yazılı açıklamaya göre, ilk kez 1997'de Lisansüstü Eğitime Giriş Sınavı (LES) adıyla yapılmaya başlanan ALES, kurulun 2 Şubat 2007 tarihli toplantısında, yükseköğretim kurumlarında öğretim üyesi dışındaki öğretim elemanı kadrolarına atanmak için yapılması gereken sınavla birleştirildi. Sınavın adının Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitime Giriş Sınavı olmasına karar verildi ve daha sonra da bu adla yapılmaya başlandı.

ALES içeriğine benzer GRE ve GMAT gibi yurt dışı testler de bulunuyor. ALES, daha çok genel GRE testine benzerlik gösteriyor.

Eleştiriler ve talepler dikkate alındı

YÖK, ALES'in kapsamına, soru sayısına ve sınavın süresine yönelik adayların eleştirilerini değerlendirdi.

Kurul, adayların ALES sayısal, sözel ve eşit ağırlık puanları hesaplanırken, Sayısal-1, Sayısal-2, Sözel-1 ve Sözel-2 testlerine verilen ağırlıkların farklılık göstermesi ve testlerden birinin, ilgili puan türüne hiç etkisinin olmaması, adayların test puanlarını anlamada ve lisans üstü eğitim başvurularında karışıklıklara yol açması gibi eleştirileri de dikkate aldı.

Özellikle ALES eşit ağırlık puanlarının hesaplanmasında, sözel ve sayısal testlerin eşit olarak dağılım göstermemesi, yani eşit ağırlık puanlarının hesaplanmasında sayısal testinin yüzde 60, sözel testinin yüzde 40 etkili olması, sözel alanlardan gelen adayların aleyhine bir durum olarak sıklıkla dile getirilirken, yapılan değişiklikle bu durum giderildi.

ALES 2 bölüm olacak

YÖK, ALES'te test sayılarını azalttı. Sözel-1 ve Sözel-2 ile Sayısal-1 ve Sayısal-2 testleri ayrımı ortadan kaldırıldı. 4 testten oluşan ALES, "Sözel" ve "Sayısal" olmak üzere 2 bölümden oluşacak.

Yeni ALES'te belirlenen testlerin içeriğine ilişkin de yeni düzenlemeler yapıldı. ALES sözel testi, sözcükte, cümlede ve parçada anlam, cümle ve metni tamamlama, kesin yargıya ulaşma, düşünce akışını bozan ifadeyi bulma ve parçada anlam bütünlüğü sağlama gibi başlıklar altında yer alan sorulardan oluşacak. Burada adayların temel dil bilgisi becerilerinin yanı sıra daha çok sözel akıl yürütme becerilerini ölçmek amaçlanıyor.

ALES sayısal testi ise temel matematiksel işlemler, matematiksel ilişkilerden yararlanma, tekli, ikili ve üçlü problemler ve geometri gibi başlıklar altında yer alan soru alanlarını içerecek. Adayların sıralama, çözümleme, analiz etme, yorumlama ve mantıksal akıl yürütme gibi daha çok ileri düşünme becerileri ölçülecek.

100 soru 2,5 saatte çözülecek

Yeni ALES'te soru sayısı azaltılarak, soru başına düşen süre artırıldı. Bununla birlikte toplam sınav süresi kısaltıldı. 160 soru ve 180 dakikadan (3 saat) oluşan sınav, yeni düzenlemeyle 50'şer sorudan oluşan sözel ve sayısal iki ayrı testten meydana gelecek.

Toplamda 100 sorudan oluşan sınavın süresi, 150 dakika (2,5 saat) olarak belirlendi. Bu düzenlemenin sınav stresinin azaltılmasına katkı sağlaması bekleniyor.

Eşit ağırlıklandırılmayan ALES eşit ağırlık puanı konusunda değişiklik yapıldı. ALES sayısal ve ALES sözel puanının hesaplanmasına yönelik ağırlıklar değiştirilmemekle birlikte, ALES eşit ağırlık puanının hesaplanmasında sayısal testinin yüzde 50, sözel testinin de yüzde 50 etkili olmasına karar verildi.

Öte yandan, ALES sonuçlarının geçerlilik süresi 3 yıldan 5 yıla çıkarıldı.

"Yeni ALES gelecek ay uygulanacak"

Açıklamada konuya ilişkin değerlendirmesine yer verilen YÖK Başkanı Yekta Saraç, yeni YÖK olarak yaptıkları düzenlemeyle ALES'in kapsamında uluslararası benzer sınavlarla olabildiğince bir ortaklık sağlandığını belirtti.

Düzenlemeyle adayların sayısal ve sözel alanlara ilişkin mevcut bilgilerini kullanarak üst düzey düşünme becerilerinin ölçülmesini ve belirlenmesini hedeflediklerini kaydeden Saraç, "Adayların aleyhine olan süre, soru sayısı, kapsam ve puanların hesaplaması, sınavın geçerlilik süresi gibi konularda iyileştirmeler yaptık." ifadesini kullandı.

Saraç, ALES'in yeniden düzenlenmesi öncesinde, uluslararası benzer sınavları inceleyerek, ilgili paydaşların ve alan uzmanlarının görüşlerini aldıklarını bildirdi.

Konuya ilişkin oluşturulan komisyonun çeşitli alternatifleri değerlendirmesi neticesinde düzenlemenin gerçekleştirildiğini belirten Saraç, "Önümüzdeki ekim ayında yapılacak ALES'te, yeni düzenlemeler uygulanmaya başlanacaktır." bilgisini verdi.

Saraç, "ALES, akademi camiamızın yıllardır ilettiği görüş, eleştiri ve öneriler dikkate alınarak, daha yalın, basit ve işlevsel bir hale dönüştürülmüştür. Yeni YÖK olarak yükseköğretim sistemimizin daha yalın, işlevsel ve şeffaf olmasına yönelik çalışmalarımızı sürdürmeye devam edeceğiz." değerlendirmesinde bulundu.